Κτίριο υποστήριξης ελαιώνα σε παλιό αλώνι στη Σπάρτη
Το μεγαλύτερο αλώνι της περιοχής στη κορυφή ενός λόφου λίγο έξω από τη Σπάρτη, αποτέλεσε το σημείο αφετηρίας ενός ιδιαίτερου, δίχως συγκεκριμένη χρήση, κτιρίου.
Το πλαίσιο του σχεδιασμού διαμορφώθηκε από την ανάγκη του 3ης γενιάς Έλληνα ιδιοκτήτη να γυρίσει στον τόπο καταγωγής του και να βιώσει κάθε που έρχεται η εποχή του λιωμαζέματος τη διαδικασία συλλογής των καρπών από τα δέντρα του για να μοιραστεί με την οικογένεια και τους φίλους του το παραγόμενο ελαιόλαδο.
Το μικρό κτίριο, δεν αποτέλεσε τον πυρήνα του σχεδιασμού αλλά τμήμα ενός ευρύτερου χειρισμού σύγχρονων αποτυπωμάτων στο τοπίο, σε σχέση με το παλιότερο κυκλικό του αλωνιού.
Πολλαπλοί σχηματισμοί με αφετηρία την είσοδο του οικοπέδου αναπτύσσονται σε τεθλασμένες γραμμές με τη μορφή αναλημματικών τοίχων, υλικών δαπέδου και φύτευσης και προσεγγίζουν το αυστηρό γεωμετρικό κυκλικό στοιχείο.
Το κτίριο αναπτύσσεται γύρω από δύο ορθογωνικούς όγκους ως μετάβαση από το αυστηρό σχήμα του αλωνιού στις πιο ελεύθερες γραμμικές δομές. Ο προσανατολισμός των δύο όγκων του κτιρίου προστατεύει τον χώρο της πέργκολας από τους βορινούς ανέμους όπως αυτή αναπτύσσεται ορθοκανονικά, στραμμένη προς τον κάμπο και τα ελαιόδεντρα.
Οι χώροι κίνησης και στάσης σχηματοποιούνται έντονα, με τον χώρο της πέργκολας να αποτελεί τον πιο ισχυρό χώρο στάσης ειδικά τις ημέρες συλλογής των ελαιόκαρπων με τη φωτιά στην εξωτερική εστία.
Το κτίριο είναι ισόγειο, μόνο 49,44 m², και η έμφαση δίνεται μόνο στην εξωτερική του μορφή, μιας και αποτελεί κτίριο υποστήριξης των δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα στο οικόπεδο.
Τεχνολογίες κατασκευής & επιλογή υλικών
Οι συμβατικές και παραδοσιακές επιλογές τυπολογιών και υλικών (κεραμοσκεπή, πέτρα, ξύλινη πέργκολα) σε συνδυασμό με τους αρχιτεκτονικούς χειρισμούς είχαν στόχο τη δημιουργία μίας σύνθεσης χωρίς χρονολογική κατηγοριοποίηση, όπως ακριβώς συμβαίνει και με το σημείο αφετηρίας- το αλώνι.
Χρησιμοποιήθηκε πέτρα από την Καστάνιτσα Αρκαδίας, μία πέτρα δύσκολη στη διαμόρφωση που όμως δίνει ακριβώς την αίσθηση του «σκισίματος» της πέτρας οριζόντια. Για τα ανοίγματα τοποθετήθηκαν εσωτερικά της λιθοδομής μεταλλικές διατομές ως πρέκια ενώ ως οπτικά πλαίσια (λαμπάδες) χρησιμοποιήθηκαν τσιμεντοσανίδες τονίζοντας το πάχος της λιθοδομής και δημιουργώντας αντίθεση με την αδρή επιφάνεια της λιθοδομής . Τα κουφώματα είναι ξύλινα με διπλούς υαλοπίνακες και η κεραμοσκεπή με ρωμαϊκά κεραμίδια. Δόθηκε έμφαση στην ελαχιστοποίηση των θερμικών απωλειών του κτιρίου, τοποθετώντας στο έδαφος, στο εσωτερικό της λιθοδομής και τη στέγη εξηλασμένη πολυστερίνη 10 cm. Έτσι τόσο το καλοκαίρι όσο και τον χειμώνα η θερμοκρασία είναι ανεκτή χωρίς την απαίτηση θέρμανσης ή ψύξης ακόμα κι αν το κτίριο έχει παραμείνει κλειστό για μήνες.
Για το εξαιρετικά απίθανο ενδεχόμενο απαίτησης ψύξης ή θέρμανσης τοποθετήθηκαν πολύ μικρές κλιματιστικές μονάδες ενώ το ζεστό νερό χρήσης προέρχεται από ηλεκτρικό boiler.
Στοιχεία έργου
Αρχιτεκτονική μελέτη:
Σπύρος Τζινιέρης
Στατική μελέτη:
Στέλιος Χαντζάκος
Η/Μ μελέτη:
Βασίλης Χαντζάκος
Επίβλεψη:
Σπύρος Τζινιέρης, Στέλιος Χαντζάκος, Βασίλης Χαντζάκος
Τεχνική εταιρεία κατασκευής:
Σπύρος Τζινιέρης
Τοποθεσία:
Μαγούλα, Σπάρτης
Συνολικό εμβαδό κτιρίου:
49,44 m²
Χρόνος μελέτης:
2016
Χρόνος κατασκευής:
2017
Παρουσίαση κτιρίου από:
Σπύρος Τζινιέρης
Φωτογραφίες:
“TAK films & frames” Σπύρος Βρεττάκος, Σπύρος Τζινιέρης