Αισθητική, λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση μονοκατοικιας

Η μεταμόρφωση και η αισθητική, λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση ενός κτιρίου, σύμφωνα με τις επιτακτικές ανάγκες της εποχής μας, αποτελεί πρόκληση για τον αρχιτέκτονα δημιουργό.
Ιδιαίτερα όταν η αρχιτεκτονική συμμετέχει στην επαναφορά της ζωής ενός οικήματος, το οποίο παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα ακατοίκητο. Η αναβάθμισή του μέσω του σχεδιασμού μέχρι και την υλοποίηση, έχει ως στόχο να αποτελέσει αυτό και πάλι ένα ζωντανό "δοχείο ζωής" για τους νέους χρήστες.
Το αντικείμενο της μελέτης αφορά μονοκατοικία, που αναπτύσσεται σε τρείς στάθμες, υπογείου, ισογείου και ορόφου, συμπεριλαμβανομένων κύριων και βοηθητικών χώρων. Η μονοκατοικία αυτή, με αυτόνομο περιβάλλοντα χώρο, αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου εμπορικού συγκροτήματος μονοκατοικιών και πολυκατοικιών στα Βριλήσσια υλοποιημένου το 1992.
Η οικία παρέμεινε ακατοίκητη για μία δεκαετία και πλέον, έχοντας διατηρήσει την αισθητική της εμπορικής της ταυτότητας και της νέο-αστικής τάξης της εποχής. Συμπιεσμένη και από τον περιβάλλοντα χώρο της σε μία κατάσταση άναρχης ανάπτυξης φυτών, απέπνεε την ανθρώπινη απουσία και την "ασφυξία" των χώρων, λόγω και της ανεπάρκειας ή της απουσίας της ζέσης του φυσικού φωτός στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους.
Το ζητούμενο ήταν η "αναγέννηση" με σύγχρονες προδιαγραφές αισθητικής και η ενεργειακή αναβάθμιση, στο μέτρο που η κατασκευή το επέτρεπε, ώστε να εξυπηρετήσει τους νέους ιδιοκτήτες.
Στο πλαίσιο της ενεργειακής αναβάθμισης τοποθετήθηκαν ενδοδαπέδια θέρμανση, ενεργειακή εστία τζακιού, ηλιακός συλλέκτης και σύγχρονο σύστημα κλιματισμού. Εξωτερικά το κτίριο επενδύθηκε με θερμοπρόσοψη και αντικαταστάθηκαν όλα τα παλαιά κουφώματα με κουφώματα αλουμινίου νέας τεχνολογίας.
Η επιλογή των υλικών επένδυσης των δαπέδων και των τοίχων, σταθερών και κινητών στοιχείων εσωτερικής διαρρύθμισης, έχει ως γνώμονα τη λειτουργικότητα, την αισθητική και την πρακτικότητα στη χρήση, ενώ οι αλλαγές σε ανοίγματα στις εξωτερικές και εσωτερικές τοιχοποιίες έχουν στόχο τη διευκόλυνση της ροής του φυσικού φωτός στους χώρους της κατοικίας.
Στην ισόγεια στάθμη αναπτύσσονται το χολ της κυρίας εισόδου, οι χώροι υποδοχής, η κουζίνα με το χώρο του καθημερινού φαγητού της οικογένειας, το WC των ξένων και η κλίμακα, που εξασφαλίζει την κατακόρυφη επικοινωνία. Η είσοδος αποκτά μια νέα διάσταση με το χολ υποδοχής κατά δύο σκαλοπάτια υπερυψωμένο και έχει πλέον τετράγωνη χάραξη με διαφοροποίηση στα υλικά επένδυσης δαπέδου από τον υπόλοιπο χώρο. Το σκληρό υλικό του δαπέδου εισχωρεί και στο WC των ξένων και μορφοποιεί το στοιχείο του νιπτήρα με τις βοηθητικές επιφάνειες, ενώ ο υπάρχων καμπύλος τοίχος επενδύεται με, αντίστοιχων αποχρώσεων του γκρί, ανθυγρή ταπετσαρία με παράσταση γραφιστικής απόδοσης φυτών σε υπερφυσικό μέγεθος, σε ένα παιχνίδι αισθητικής με την κλίμακα.
Η επικλινής στέγη, που στεγάζει τον χώρο του καθιστικού, επενδύεται με ξύλινη επιφάνεια, ενώ ενισχύεται ταυτόχρονα η θερμομόνωση με ορυκτά στοιχεία φυσικού πετροβάμβακα. Το νέο ενεργειακό τζάκι τοποθετείται στον βορεινό τοίχο του καθιστικού, στον οποίον εντάσσονται η βιβλιοθήκη, η τηλεόραση και το κέντρο μουσικής, με ανάλογη επεξεργασία στον σχεδιασμό, υλικών επένδυσης και τεχνητού περιφερειακού φωτισμού. Στη θέση του παλαιού τζακιού στον δυτικό τοίχο, τοποθετείται μια κατασκευή με στοιχεία ξηράς δόμησης και αντίστοιχη θερμομόνωση, που πλαισιώνει νέο σταθερό άνοιγμα με οπτική στον κήπο και στην αυλόθυρα και συμπληρώνει ευχάριστα την επικοινωνία εσωτερικού χώρου και περιβάλλοντος, ενισχύοντας και τον φυσικό φωτισμό της οικίας.
Η διαχείριση των ανοιγμάτων σε νέα βάση με τη διεύρυνση ή τη διάνοιξη νέων, που ακολουθούν την πορεία του ηλιακού φωτός, θεωρήθηκε αναγκαία από τους μελετητές, για την αξιοποίηση και αναβάθμιση και άλλων χώρων. Επιτακτική ανάγκη υπήρχε στον χώρο της κουζίνας - καθημερινού. Ένας τυφλός τοίχος προς τους χώρους υποδοχής και τα πολύ μικρά ανοίγματα του στους εξωτερικούς τοίχους, συμπλήρωνε την εικόνα ενός δυσάρεστου σκοτεινού χώρου. Ο χώρος αυτός πλαισιώνεται στον σχεδιασμό, από δρύινη επένδυση στον τοίχο προς στούς χώρους υποδοχής, που ταυτόχρονα περιβάλλει την κατασκευή σταθερού εσωτερικού υαλοστασίου, ενταγμένου σε πλαίσια αλουμινίου που παραπέμπει σε μνήμες αισθητικής "vintage" σιδηρών κατασκευών.
Στην κουζίνα, η κεντρική νησίδα διαχωρίζει την πλευρά του μαγειρείου από τον υπόλοιπο χώρο. Οι ξύλινες κατασκευές συμπληρώνονται με την παρουσία ταπετσαρίας, υφασμάτων και πινελιές χρωμάτων κινητών στοιχείων. Ο τεχνητός φωτισμός εδώ, με τις πολλαπλές επιλογές και τις διαφορετικές πηγές του σε θέσεις και σχεδιασμό, συμπληρώνει την εικόνα της ατμόσφαιρας του φιλικού καλέσματος στον χώρο.
Στον όροφο υπάρχουν τρία υπνοδωμάτια, και γίνεται προσθήκη νέου μπάνιου στο κυρίως υπνοδωμάτιο, που οριοθετείται με ξύλινη κατασκευή επενδυμένη εξωτερικά και εσωτερικά με ethnic ταπετσαρία ουδέτερων χρωματισμών. Γίνεται πλήρης ανακαίνιση του υπάρχοντος κοινόχρηστου μπάνιου και των υπόλοιπων χώρων και καθαίρεση της σκάλας προς την σοφίτα, όπου η πρόσβαση ήταν απόλυτα δυσλειτουργική. Νέα σκάλα σε άλλη θέση, εξασφαλίζει την πρόσβαση αυτή, με ταυτόχρονη δημιουργία αποθηκευτικού χώρου, ερμαρίων και σκηνογραφικής τους παρουσίας ως εσωτερικό χαγιάτι στο παιδικό υπνοδωμάτιο.
Στην υπόγεια στάθμη, όπου είναι και παραμένουν οι βοηθητικοί χώροι και το parking, υπήρχε και ένας ενιαίος υπόγειος χώρος με εσωτερικό δωμάτιο και μπάνιο με ανεπαρκή φωτισμό. Εδώ διαμορφώνεται ένα αυτόνομο διαμέρισμα με πλήρη μετατροπή των υπαρχόντων δυσλειτουργικών ανοιγμάτων οροφής στο πίσω μέρος του κτιρίου με διάνοιξη του εσωτερικού τοίχου του υπνοδωματίου και τοποθέτηση υαλοπετάσματος σκελετού αλουμινίου-vintage αισθητικής, για τη βέλτιστη δυνατή αποκατάσταση του φυσικού φωτισμού.
Ο σχεδιασμός ολοκληρώνεται και με νέα στοιχεία στον περιβάλλοντα χώρο, που υποστηρίζουν την ιδιωτικότητα της κατοικίας.
Το design διαμορφώνεται και ολοκληρώνεται με τον σχεδιασμό των σταθερών στοιχείων των χώρων που προσδιορίζουν τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του. Σταθερά στοιχεία σχεδιάζονται και διαμορφώνουν την δομή των χώρων, ενώ είναι ταυτόχρονα και χρηστικά.