"Έξυπνες" πόλεις ως ζωντανά εργαστήρια: Άμστερνταμ, Σιγκαπούρη, Βαρκελώνη

Οι πόλεις αποτελούν έναν καμβά για την αρχιτεκτονική δημιουργικότητα και τον δυναμισμό της αστικής ζωής. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναλάβει έναν επιπλέον ρόλο, αυτόν των "ζωντανών εργαστηρίων" καινοτόμου αρχιτεκτονικής και αστικού σχεδιασμού. Αμέτρητα έργα "έξυπνων πόλεων" σε όλο τον κόσμο έχουν μετατρέψει τις μητροπόλεις σε κόμβους καινοτομίας.
Άμστερνταμ
Στην αναζήτηση για βιώσιμη αστική διαβίωση, το Άμστερνταμ αποτελεί την 15η "έξυπνη πόλη" στον κόσμο, εφαρμόζοντας υψηλή τεχνολογία, ενώ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής επανάστασης. Τα έξυπνα δίκτυα διευκολύνουν την αποτελεσματική διανομή, κατανάλωση και παραγωγή ενέργειας στην πόλη, επιτρέποντας στα νοικοκυριά να πουλήσουν κάθε πλεονάζουσα ενέργεια που παράγεται από τα ηλιακά πετάσματα, τις ανεμογεννήτριες και τις εγκαταστάσεις βιομάζας για κέρδος. Έξυπνοι μετρητές και συστήματα παρακολούθησης ενέργειας σε πραγματικό χρόνο προτρέπουν τους πολίτες να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται την ενεργειακή τους κατανάλωση. Επιπλέον, η πρώην βιομηχανική περιοχή του Buiksloterham μετατρέπεται σε μια πρότυπη συνοικία, που ενσωματώνει οικιστικούς και εμπορικούς χώρους, λειτουργώντας ως πεδίο δοκιμών για αρχές βιωσιμότητας και κυκλικής οκονομίας.

Το σύστημα μεταφορών στη Σιγκαπούρη. ©Maison photography.

Σιγκαπούρη
Η Σιγκαπούρη έχει αναδειχθεί ως παγκόσμιος ηγέτης στην αστική καινοτομία και βιωσιμότητα. Βασικό πυλώνα της αποτελεί το ισχυρό σύστημα μεταφορών που διαθέτει, εφαρμόζοντας έξυπνες λύσεις κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων ενός εκτεταμένου δικτύου αισθητήρων, συστημάτων διαχείρισης της κυκλοφορίας σε πραγματικό χρόνο και ενσωματωμένων επιλογών δημόσιας μεταφοράς. Αυτές οι πρωτοβουλίες μείωσαν τη συμφόρηση και τους χρόνους ταξιδιού, δημιουργώντας ένα βιώσιμο δίκτυο μεταφορών. Ακόμη, έχει εφαρμόσει καινοτόμα συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων, όπως ένα αυτοματοποιημένο σύστημα πεπιεσμένου αέρα συλλογής απορριμμάτων, το οποίο ελαχιστοποιεί την ανάγκη για παραδοσιακά απορριμματοφόρα και μειώνει τις εκπομπές άνθρακα.

Η χωρίς αυτοκίνητα "έξυπνη" πόλη της Βαρκελώνης. ©Stanislavskyi.

Βαρκελώνη
Η εφαρμογή "έξυπνων" συστημάτων στη Βαρκελώνη διαρθρώθηκε γύρω από πέντε άξονες: ανοιχτά δεδομένα, βιώσιμη ανάπτυξη, κοινωνική καινοτομία, προώθηση συμμαχιών μεταξύ ερευνητικών κέντρων, πανεπιστημίων, ιδιωτικών και δημόσιων εταίρων και παροχή "έξυπνων" υπηρεσιών. Μέσω της αναζωογόνησης δημόσιων πλατειών, πάρκων και περιοχών φιλικών για τους πεζούς έχει δημιουργήσει χώρους χωρίς αποκλεισμούς που φέρνουν τους ανθρώπους κοντά, ενσωματώνοντας "έξυπνες" τεχνολογίες, όπως "έξυπνο" φωτισμό, "έξυπνους" κάδους και αισθητήρες θορύβου για τη βελτίωση της ασφάλειας και της άνεσης σε δημόσιους χώρους. Ακόμη, αγκάλιασε πρωτοβουλίες ανοιχτών δεδομένων, όπως το "λειτουργικό σύστημα πόλης", καθιστώντας τις πληροφορίες εύκολα προσβάσιμες στο κοινό, ενώ με τη δημιουργία ψηφιακών πλατφορμών, όπως της "Decidim Barcelona", οι κάτοικοι μπορούν να συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Οι πόλεις ως ζωντανά εργαστήρια καλλιεργούν μια κουλτούρα συνδημιουργίας και συνεργασίας. Καθώς οι μητροπόλεις συνεχίζουν να αναπτύσσονται και να αντιμετωπίζουν περίπλοκες προκλήσεις, ο ρόλος της αρχιτεκτονικής και του αστικού σχεδιασμού γίνεται όλο και πιο ζωτικός.
Πηγή: ArchDaily.
Κεντρική φωτογραφία: Νέος κόμβος μεταφορών και ανάπτυξης στο Άμστερνταμ. ©UNStudio.