Η αρχιτεκτονική ταυτότητα της περιοχής της Νίκαιας αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ελληνικού αστικού τοπίου. Κύριο ζητούμενο της σύνθεσης αυτής είναι ο επαναπροσδιορισμός του εσωτερικού μιας τυπικής κατοικίας.
Η ενίσχυση της αντίθεσης και η δημιουργία ενός νέου λεξιλογίου ήταν βασική προϋπόθεση για τη σχεδίαση του χώρου. Σχεδιαστικό εργαλείο αποτέλεσε η καμπύλη γραμμή ώστε να ενισχυθεί η φυσική ροή της κίνησης στο χώρο, βιώνοντας τον ως μια τοπιακή συνθήκη σημείων και καμπυλών.
Μεγαλύτερη πρόκληση αποτέλεσε η δημιουργία των χώρων ώστε να είναι λειτουργικοί αλλά να δημιουργούν, ταυτόχρονα, την αίσθηση μιας λευκής ουτοπίας. Ο φωτισμός τοποθετείται με τέτοιο τρόπο, ώστε να υπογραμμισθούν οι γεωμετρίες της σύνθεσης ενισχύοντας τις αντιθέσεις μεταξύ εσωτερικού-εξωτερικού, ενώ δίνει τη δυνατότητα ένδυσης του λευκού χώρου με όποια χρωματικότητα θα ήθελε να βιώσει ο χρήστης την εκάστοτε στιγμή.

Αυτή η παραθαλάσσια πολυκατοικία πέντε κατοικιών βρίσκεται σε γωνιακό οικόπεδο στα νότια προάστια της Αθήνας, στην πύλη της αθηναϊκής ριβιέρας. Έχει θέα στην παραλία προς την Αίγινα και τους μακρινούς λόφους του Πόρου, ενώ πίσω της υψώνεται ο Υμηττός.
Αποτελείται από τέσσερα διαμερίσματα που βρίσκονται εκατέρωθεν ενός χώρου υποδοχής τριπλού όγκου, ο οποίος παρέχει πρόσβαση σε διαμορφωμένους κήπους με διπλές πισίνες μπροστά. Ένα ρετιρέ δύο επιπέδων εκτείνεται σε όλο το πλάτος του όγκου, σε υποχώρηση από την άκρη του κτιρίου.
Το μπροστινό μέρος του κτιρίου παρουσιάζει μια πολυεπίπεδη προσέγγιση με εκτεταμένα υαλοστάσια, υποστυλώματα σε υποχώρηση και κινητά πετάσματα που μετριάζουν το έντονο φως και παρέχουν ιδιωτικότητα, ενώ επιτρέπουν στους εσωτερικούς χώρους να ανοίγουν προς τη θέα. Αντιθέτως, το πίσω μέρος του κτιρίου διαθέτει μια συμπαγή πρόσοψη με μικρά ανοίγματα, για απομόνωση από τους γείτονές του στο πλάι και πίσω. Ο σχεδιασμός της μπροστινής πρόσοψης δίνει έμφαση στο παιχνίδι οριζόντιων και κατακόρυφων χαράξεων. Τα καθαρά, λευκά φινιρίσματα και οι σχεδόν κλασικές συμμετρικές αναλογίες του κτιρίου αντικατοπτρίζουν μια σύγχρονη αρχιτεκτονική προσέγγιση, που βασίζεται στην κλιματικά κατάλληλη μεσογειακή παράδοση, αλλά εκφράζεται με μια γλώσσα διαχρονικού μινιμαλισμού.
Βασικά ζητούμενα του πελάτη ήταν η δημιουργία ενός ευέλικτου διαμερίσματος, που θα μπορούσε εύκολα να φιλοξενήσει μεγάλες κοινωνικές εκδηλώσεις και επίσης να προσφέρει μια αίσθηση οικειότητας όταν δεν υπήρχαν επισκέπτες. Χρειαζόταν επίσης ένα χώρο σαν γκαλερί, που θα μπορούσε να φιλοξενήσει και να παρουσιάσει έργα τέχνης. Το ρετιρέ οργανώνεται γύρω από έναν μεγάλο, κεντρικό όγκο, που λειτουργεί ως ο κύριος χώρος διαβίωσης και γκαλερί. Ο όγκος του ανταποκρίνεται στην κλίμακα της θέας, ενώ οι μεγάλες μηχανοκίνητες γυάλινες συρόμενες πόρτες και οι κινητές σίτες "χωνεύονται" στους τοίχους, θολώνοντας τα όρια μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών χώρων.
Γύρω από αυτόν τον κεντρικό όγκο διατάσσονται απλοί όγκοι, ενώ τα μεγάλα οριζόντια ανοίγματα διατηρούν μια αίσθηση ελαφρότητας στον σχεδιασμό. Οι χώροι διαβίωσης αντιπροσωπεύουν μια εκλεπτυσμένη αλληλεπίδραση συμπαγών και κενών στοιχείων, με επίπεδα που "γλιστρούν" το ένα μέσα στο άλλο και τέμνονται, δανειζόμενοι χώρο το ένα από το άλλο, ενώ δημιουργούν ενότητα και συνοχή. Οι λειτουργίες ορίζονται διαισθητικά και ενισχύουν την ικανότητα των διαφόρων χώρων να παρέχουν ξεχωριστές εμπειρίες.
Το σαλόνι και η τραπεζαρία είναι "κρυμμένα" στις δύο πλευρές του κεντρικού όγκου, για να δημιουργήσουν πιο οικείους κοινωνικούς χώρους. Πίσω από την τραπεζαρία βρίσκεται μια κουζίνα, με δυνατότητα διαχωρισμού. Ένα επιπλέον δωμάτιο/εφεδρικό υπνοδωμάτιο τοποθετείται πίσω από το σαλόνι στην άλλη πλευρά. Τα υπνοδωμάτια βρίσκονται εκατέρωθεν του διπλού όγκου στο επάνω επίπεδο. Χωνευτές συρόμενες θύρες καθιστούν δυνατό το άνοιγμα του επάνω επιπέδου, έτσι ώστε ο συνολικός χώρος να μπορεί να λειτουργεί ως ενιαίος, χωρίς εσωτερικές διαιρέσεις μεταξύ των άνω και κάτω περιοχών, αλλά να μπορεί και να περικλείεται για ιδιωτικότητα.
Μια κομψή, εκλεπτυσμένη προσέγγιση χαρακτηρίζει το εσωτερικό του ρετιρέ και τη βεράντα του. Έχει γίνει συνειδητή προσπάθεια για να αποφευχθούν οι υπερβολικές λεπτομέρειες και να μειωθεί ο οπτικός θόρυβος.
Η παλέτα φυσικών υλικών από ξύλο και πέτρα σε όλο το εσωτερικό συνδυάζεται με λευκό και τονίζεται με μπρονζέ στοιχεία, όπως το "φρύδι" από ινοτσιμέντο που πλαισιώνει τον διώροφο όγκο. Η γλώσσα των οριζόντιων και κατακόρυφων επιπέδων που χαρακτηρίζει την αρχιτεκτονική συνεχίζεται στο εσωτερικό, όπου οι τοίχοι, τα χωρίσματα και τα ντουλάπια διαβάζονται επίσης ως απλά επίπεδα. Οι λεπτομέρειες έχουν περιοριστεί σε καθαρές επιφάνειες, άψογα ενσωματωμένα ντουλάπια, συνεχείς οροφές και μεγάλα πλακίδια δαπέδου από ψαμμίτη. Το εσωτερικό ανοίγεται σε μια περιμετρική βεράντα, προστατευμένη από μια λεπτή πλωτή οροφή, η οποία περιλαμβάνει πισίνα με δάπεδο από ψαμμίτη. Μονόστηλες πέργκολες τοποθετούνται συμμετρικά και παρέχουν καταφύγιο για φαγητό στο ύπαιθρο, καθίσματα και ψυχαγωγία δίπλα στην πισίνα. Ημιπερατά πετάσματα που τυλίγονται γύρω από τη βεράντα επιτρέπουν τη διαχείριση της ιδιωτικότητας, του κλίματος και της θέας, με τις περσίδες τους σε γωνία για να αφήνουν τη θέα όπου είναι δυνατόν. Τα γυάλινα κιγκλιδώματα διασφαλίζουν ότι η θέα στη θάλασσα μπροστά είναι απρόσκοπτη. Αυτή η αυστηρή και πειθαρχημένη προσέγγιση της αρχιτεκτονικής και του εσωτερικού σχεδιασμού ενισχύει την καθαρότητα των όγκων και δημιουργεί μια αίσθηση κομψότητας. Η περιορισμένη παλέτα και οι διακριτικές αποχρώσεις δημιουργούν ένα μινιμαλιστικό περιβάλλον με μια αίσθηση ελευθερίας. Μια κατάλληλη αρχιτεκτονική απάντηση στη φυσική μεσογειακή ομορφιά του τοπίου.

Point Supreme were founded in Rotterdam in 2008 by Greece-born Marianna Rentzou and Konstantinos Pantazis after living and working in Athens, London, Brussels, Tokyo and Rotterdam (OMA, MVRDV). They have won 1st prize in various international competitions such as for a Social Housing in Trondheim, the Faliro Pier in Athens, a sheltered public space in Tel Aviv (built), a Firestation in Belgium (built), the new Architecture school in Marseille and an Artists Centre in Genk (both under construction).
They regularly publish self-initiated projects for Athens. Their work has been exhibited at the Venice Biennale, The Chigaco Biennale and the Lisbon Triennale among others and has been published in three books: ‘Athens Projects’, (Graham Foundation, 2015), ‘Radical Realities’ (Divisare, 2017) and a dedicated issue of a+u (2023). They teach internationally at architecture schools such as Columbia University in New York and EPFL in Lauzanne.

Στο κέντρο του μακρόστενου διαμερίσματος στην Αθήνα, ακριβώς απέναντι από την είσοδο και σε σημείο απ’όπου εποπτεύει κανείς ολόκληρο το διαμέρισμα τοποθετήθηκε η κουζίνα, με τη μορφή ενός οπτικά ανοιχτού γυάλινου δωματίου με φυτά, σαν μικρό θερμοκήπιο. Ο διάδρομος που συνδέει το μπροστινό με το πίσω μέρος του σπιτιού διαμορφώθηκε σαν ένας εσωτερικός κήπος με δάπεδο από πέτρες, φυτά και με το πλούσιο φυσικό φως να εισέρχεται από ένα μεγάλο παράθυρο.
Όλοι οι εσωτερικοί τοίχοι καθαιρέθηκαν και αντικαταστάθηκαν από διαφορετικά μεταξύ τους διαχωριστικά. Αυτά προσφέρουν μία αίσθηση συνέχειας στον χώρο και δημιουργούν ισχυρές και αναπάντεχες διαμπερείς οπτικές φυγές μέσα στο διαμέρισμα. Την ίδια στιγμή, επιτρέπουν τον διαχωρισμό του σπιτιού σε μικρότερες περιοχές όπου αυτό απαιτείται και προσφέρουν άφθονη επιφάνεια αποθήκευσης και «έκθεσης» των αντικειμένων της κατοικίας.
Τα υλικά, οι χρωματικές παλέτες και η ατμόσφαιρα ανάμεσα στις προγραμματικές περιοχές του σπιτιού ποικίλουν έντονα, προσθέτοντας μία απροσδόκητη αίσθηση πλούτου στην κατά τα άλλα μικρό οικία.

H Villa Messenia, συνδυάζει την κομψότητα ενός αστικού καταφυγίου με τη φυσική αίσθηση και την ανοιχτότητα μιας ειδυλλιακής απόδρασης.
Οι Block722 εργάστηκαν με ένα υπάρχον κτιριακό κέλυφος, σχεδιάζοντας την εσωτερική και εξωτερική διακόσμηση, συμπεριλαμβανομένων των επιφανειών, των επίπλων, του εξοπλισμού και κατά παραγγελία κατασκευών. Το αποτέλεσμα είναι ένα σπίτι υψηλών προδιαγραφών το οποίο ορίζεται από την αβίαστη πολυτέλεια που συνοδεύει το γαλήνιο φυσικό τοπίο.
Το ακίνητο βρίσκεται σε ένα γενναιόδωρο, επικλινές, παραθαλάσσιο οικόπεδο. Το κτίριο τοποθετείται προς την κορυφή του οικοπέδου, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται μακριά από το όριο του, παραμένοντας διακριτικό και σχεδόν αόρατο από το δρόμο. Το περιβάλλον καλύπτεται από τοπική, μεσογειακή βλάστηση, συμπεριλαμβανομένου ενός ελαιώνα, ο οποίος ενισχύει τη σχέση των κατοίκων με τη φύση.
Με έκταση 310 m², το σπίτι είναι διαμορφωμένο σε τρεις ορόφους. Η πρώτη είσοδος οδηγεί τους επισκέπτες στην δεύτερη και κύρια είσοδο, στο ισόγειο του κτιρίου. Εκεί, μια επιλογή κοινόχρηστων χώρων περιλαμβάνει δύο καθιστικά (ένα σε μια προστατευμένη εξωτερική βεράντα και ένα σε εσωτερικό χώρο), μια μεγάλη τραπεζαρία που έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενήσει πάνω από δώδεκα άτομα, και μια επαγγελματική κουζίνα. Αυτό το Piano Nobile έχει απεριόριστη θέα στην καταπράσινη περιοχή και στην θάλασσα. Η κύρια κρεβατοκάμαρα βρίσκεται στον επάνω όροφο, και τα υπόλοιπα υπνοδωμάτια βρίσκονται στο κατώτερο επίπεδο του ισογείου, που γειτνιάζει με το γκαράζ.
Η σχεδιαστική σύνθεση βασίζεται στον καθαρό, ζεστό, οργανικό μινιμαλισμό που χαρακτηρίζει το έργο των αρχιτεκτόνων. Η παλέτα των υλικών περιλαμβάνει σκούρο και ανοιχτόχρωμο ξύλο (κυρίως δρυς) για τα δάπεδα και τα ξυλουργικά, ανοιχτόχρωμο μάρμαρο, μέταλλο και απαλούς λευκούς τοίχους. Ένα μείγμα φυσικής πέτρας και δαπέδων από terrazzo έρχεται σε αντίθεση με τα τολμηρά μεταλλικά πλαίσια για τα ανοίγματα. Κυριαρχούν οι ανοιχτοί, εμπνευσμένοι από τη φύση χρωματισμοί, με κάποιες αντιθέσεις, για παράδειγμα τις σκούρες μεταλλικές κατασκευές, που προσθέτουν οξύτητα και καθαρότητα. Οι Block722 σχεδίασαν κατά παραγγελία μια σειρά από έπιπλα ειδικά για το έργο - από την κύρια, στρογγυλή τραπεζαρία μέχρι το γραφείο και τα κομοδίνα στην κύρια κρεβατοκάμαρα. Τα χειροποίητα αντικείμενα αναβαθμίζουν την ατμόσφαιρα του χώρου και υποδηλώνουν τον σεβασμό και την προσοχή στην κάθε λεπτομέρεια.

Το "HAMAnsion House" είναι μία διώροφη κατοικία με υπόγειο, στην περιοχή Πλατύ της Λευκωσίας. Η κατοικία έχει εσωτερικό εμβαδό 478 m² με δύο χώρους στάθμευσης και κήπο.
Ο σκελετός της κατοικίας είναι μεταλλικός, επενδυμένος με ξηρά δόμηση, όπως και όλες οι εσωτερικές τοιχοποιίες. Ο προσανατολισμός της πρόσοψης του κτιρίου είναι προς βορρά, με όλες τις κύριες χρήσεις της οικίας και τον κήπο να βλέπουν προς τον νότο, χρησιμοποιώντας στοιχεία σκιάστρων και προστασίας από την ηλιοφάνεια, για καλύτερο βιοκλιματικό προσανατολισμό.
Στο εξωτερικό όπως και στο εσωτερικό του έργου, υπάρχει μια ισορροπία στον συνδυασμό διαφορετικών υλικών, παρέχοντας στον σχεδιασμό ένα ενδιαφέρον παιχνίδι διαφορετικών υφών. Τα υλικά που επικρατούν στο έργο είναι το μέταλλο, το ξύλο, το μάρμαρο και τα διακοσμητικά τουβλάκια, που έχουν χρησιμοποιηθεί στην όψη ώστε να εξασφαλίζουν την ιδιωτικότητα, να περικλείουν έναν εσωτερικό κήπο και να δημιουργούν ένα παιχνίδι με το φως και τη σκιά στο εσωτερικό της κατοικίας.
Η πρόσοψη της κατοικίας χαρακτηρίζεται από αυτήν την κατασκευή με το διάτρητο στοιχείο, που σε συνδυασμό με τις ξύλινες επενδύσεις στις θύρες των δύο χώρων στάθμευσης, διαμορφώνουν μια ενιαία όψη κατά μήκος όλου του τεμαχίου.
Μπαίνοντας από την είσοδο της κατοικίας ο επισκέπτης ανακαλύπτει έναν εντυπωσιακό κήπο, που τον κατευθύνει προς την κύρια είσοδο του σπιτιού. Αυτό το στοιχείο της διπλής εισόδου και του εσωτερικού κήπου προσφέρει ασφάλεια στους ενοίκους και δίνει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο εσωτερικό, εφόσον επιτρέπει την τοποθέτηση μεγάλων ανοιγμάτων και στις δύο πλευρές του χώρου.
Το κυρίως σαλόνι και η τραπεζαρία είναι τα πρώτα στοιχεία της κατοικίας που ανακαλύπτει ο επισκέπτης, με μια διαμπερή θέα προς την αυλή και τους εξωτερικούς χώρους της κατοικίας. Η κουζίνα και το καθημερινό καθιστικό ενοποιούνται με τον χώρο του σαλονιού και της τραπεζαρίας, αλλά ταυτόχρονα μπορούν να διαχωριστούν με συρόμενες θύρες, έτσι ώστε οι χώροι να μπορούν να λειτουργούν αυτόνομα. Η τοιχοποιία που διαχωρίζει τους δύο χώρους, έχει διπλή χρήση αφού μετατρέπεται σε εντοιχισμένο τζάκι και έπιπλο τηλεόρασης από την πλευρά του καθημερινού καθιστικού. Στον χώρο τοποθετήθηκαν μεγάλα ανοίγματα επιτρέποντας την άμεση επέκταση προς την εξωτερική στεγασμένη βεράντα, δημιουργώντας έναν μεγάλο ενιαίο χώρο με βεράντα και ψησταριά.
Η εσωτερική διακόσμηση της κατοικίας αποτελείται από ενδιάμεσες τοιχοποιίες από κεραμική επιφάνεια με κρυφές θήρες για αποθηκευτικούς χώρους. Επίσης οι μεταλλικές κατασκευές, όπως βιβλιοθήκη, σκάλες και συρόμενες θύρες προκύπτουν σαν γλυπτά μέσα στον χώρο με προσεγμένες λεπτομέρειες.
Στον όροφο της κατοικίας παρουσιάζονται νέα υλικά και υφές εσωτερικά και εξωτερικά. Εξωτερικά η κατοικία επενδύεται εξ ολοκλήρου με κάθετο μοτίβο από κεραμικό τύπου τραβερτίνο και όλοι οι πρόβολοι καλύπτονται με ξύλινη επένδυση. Ο όροφος συμπεριλαμβάνει τέσσερα υπνοδωμάτια en-suite, ενώ το κυρίως υπνοδωμάτιο με θέα προς τον κήπο, διαθέτει χώρο υγιεινής και ανεξάρτητο δωμάτιο γκαρνταρόμπας.
Στο υπόγειο, βρίσκεται o κοινόχρηστος χώρος για τα παιδιά και το γραφείο με ανοίγματα προς τον εξωτερικό υπόγειο κήπο, που μεταφέρει στους εσωτερικούς χώρους φυσικό φωτισμό.
Η δυναμική αλλά και η ταυτότητα του έργου καθορίζεται από τις επιλογές των υλικών και των υφών στους χώρους πρασίνου, που ξεδιπλώνονται σε διάφορα σημεία της κατοικίας, στις λεπτομέρειες στον φωτισμό, αλλά και σε όλες τις κατασκευές που σχεδιάστηκαν προσεκτικά και αναδεικνύονται εσωτερικά αλλά και εξωτερικά της κατοικίας.

Κατά την έναρξη της 18ης Διεθνούς Έκθεσης Αρχιτεκτονικής της Biennale στη Βενετία πραγματοποιήθηκε και η τελετή απονομής των βραβείων της φετινής διοργάνωσης. Η επιτροπή, με πρόεδρο τον Ippolito Pestellini Laparelli (Ιταλία) και μέλη τους Nora Akawi (Παλαιστίνη), Thelma Golden (Η.Π.Α.), Tau Tavengwa (Ζιμπάμπουε) και Izabela Wieczorek (Πολωνία), παρουσίασε τα εξής βραβεία:
• Χρυσό Λέοντα για την καλύτερη εθνική συμμετοχή στη Βραζιλία. Το περίπτερο "Terra" με επιμελητές τους Gabriela de Matos και Paulo Tavares είναι μια "ερευνητική έκθεση και αρχιτεκτονική παρέμβαση, που επικεντρώνεται στις φιλοσοφίες και στα φαντασιακά των αυτοχθόνων και των μαύρων πληθυσμών, αναζητώντας τρόπους επανόρθωσης".
• Ειδική μνεία έγινε στην εθνική συμμετοχή της Μ. Βρετανίας "Dancing Before the Moon" με επιμελητές τους Jayden Ali, Joseph Henry, Meneesha Kellay και Sumitra Upham, που υμνεί την αξία των καθημερινών τελετουργιών ως μορφών αντίστασης και χωρικών πρακτικών σε κοινότητες της διασποράς.
• Χρυσό Λέοντα για την καλύτερη συμμετοχή στην έκθεση στους DAAR (Alessandro Petti και Sandi Hilal) για τη μακροχρόνια δέσμευσή τους και τη βαθιά πολιτική ενασχόληση με αρχιτεκτονικές και μαθησιακές πρακτικές αποαποικιοποίησης στην Παλαιστίνη και την Ευρώπη.
• Ασημένιο Λέοντα για νεαρό συμμετέχοντα στην έκθεση στον Olalekan Jeyifous για μια εγκατάσταση πολυμέσων που διερευνά μια πρακτική οικοδόμησης κόσμου προσφέροντας οπτικές ενός αποαποικιοποιημένου μέλλοντος χωρίς εκπομπές άνθρακα.
• Ειδικές μνείες για τη συμμετοχή τους στην έκθεση "The Laboratory of the Future" έγιναν στους Twenty Nine Studio / Sammy Baloji, Wolff Architects και Thandi Loewenson.

Χρυσός Λέων για την καλύτερη εθνική συμμετοχή. Το περίπτερο "Terra" της Βραζιλίας.
Φωτογραφία: Matteo de Mayda. Courtesy of La Biennale di Venezia.

Επιπλέον, ο Demas Nwoko, Νιγηριανός καλλιτέχνης, σχεδιαστής και αρχιτέκτονας, είναι ο αποδέκτης του Χρυσού Λέοντος για το συνολικό έργο του.

Ο Demas Nwoko.
Φωτογραφία: Titi Ogufere.

Κεντρική φωτογραφία: Ο Χρυσός Λέων για την καλύτερη συμμετοχή στην 18^η Biennale δόθηκε στους DAAR (Alessandro Petti και Sandi Hilal). Φωτογραφία: Andrea Avezzù. Courtesy of La Biennale di Venezia.

Η 18η Διεθνής Έκθεση Αρχιτεκτονικής της Biennale της Βενετίας άνοιξε τις πόρτες της για το κοινό το Σάββατο 20 Μαΐου 2023 και θα διαρκέσει έως την Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023.
Την έκθεση με τίτλο "The Laboratory of the Future" επιμελείται η Lesley Lokko και είναι μια έκθεση σε έξι μέρη με έμφαση στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στην αποαποικιοποίηση και στην ανά τον κόσμο αφρικανική αρχιτεκτονική παραγωγή.
"Κεντρικές σε όλα τα έργα είναι η υπεροχή και η ισχύς ενός εργαλείου: της φαντασίας. Είναι αδύνατο να φτιάξεις έναν καλύτερο κόσμο, αν δεν μπορείς πρώτα να τον φανταστείς", λέει η Lokko.

      Το συγκρότημα Arsenale. Φωτογραφία: Andrea Avezzù. Courtesy of La Biennale di Venezia.

Το "Laboratory of the Future" ξεκινά στο Central Pavilion στο Giardini, όπου έχουν συγκεντρωθεί 16 συμμετοχές στην ενότητα "Force Majeure", που αντιπροσωπεύουν την αρχιτεκτονική παραγωγή της Αφρικής και της αφρικανικής διασποράς. Συνεχίζεται στο συγκρότημα Arsenale, με τους συμμετέχοντες στην ενότητα "Dangerous Liaisons" –που παρουσιάζονται επίσης και στο Forte Marghera στο Mestre– και τα "Special Projects" της επιμελήτριας. Ανάμεσα στα έργα και στους δύο χώρους είναι οι "Guests from the Future", των οποίων το έργο αφορά άμεσα στα δύο θέματα της έκθεσης: την αποαποικιοποίηση και την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα, παρέχοντας μια γεύση από μελλοντικές πρακτικές και τρόπους ύπαρξης και θέασης του κόσμου.

"Native(s) Lifeways" by Hood Design Studio στην ενότητα "Force Majeure" στο Giardini.
Φωτογραφία: Marco Zorzanello. Courtesy of La Biennale di Venezia.

"Threads" των Kate Otten Architects για την ενότητα Dangerous Liaisons στο Arsenale.
Φωτογραφία: Andrea Avezzù. Courtesy of La Biennale di Venezia.

"Partition - Partage" των Adjaye Associates με το Kiran Nadar Museum of Art, στην ενότητα "Special Projects".
Φωτογραφία: Andrea Avezzù. Courtesy of La Biennale di Venezia.

"The BLACK City Astrolabe - A Constellation of African Diasporic Women" της J. Yolande Daniels στην ενότητα "Special Projects".
Φωτογραφία: Andrea Avezzù. Courtesy of La Biennale di Venezia.

64 εθνικές συμμετοχές διοργάνωσαν τις εκθέσεις τους στα ιστορικά περίπτερα στο Giardini, στο Arsenale και στο κέντρο της πόλης της Βενετίας, με τον Νίγηρα να συμμετέχει για πρώτη φορά.

Την ελληνική συμμετοχή επιμελήθηκαν ο Κωστής Πανηγύρης, καθηγητής στο τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ο Ανδρέας Νικολοβγένης, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Τα "Υδάτινα Σώματα" παρουσιάζουν φράγματα και ταμιευτήρες που μεταμόρφωσαν μια χώρα (ήδη από τη δεκαετία του ’30) μέσα από ένα εκτεταμένο και συλλογικό πρόγραμμα συγκράτησης νερού, που παρέχει άρδευση, ύδρευση και ενέργεια.
Όπως είπε στην Κ ο Κωστής Πανηγύρης: "Η Μπιενάλε και τα βραβεία εστίαζαν σε θέματα ακτιβισμού γύρω από την οικολογία και την αποαποικιοποίηση. Μην έχοντας προλάβει να δω αναλυτικά την έκθεση, νομίζω ότι εμείς είχαμε μια πιο αρχιτεκτονική πρόταση στα ζητήματα αυτά. Ακούσαμε πάρα πολλά ευνοϊκά σχόλια, για το ότι κρατήσαμε μια ήρεμη και "αρχιτεκτονική" στάση, ενώ υπήρχε από όλους η αίσθηση ότι είναι μια "ειρηνική" συμμετοχή, με πολύ ιδιαίτερο θέμα".
Κεντρική φωτογραφία:Το ελληνικό περίπτερο με τίτλο "Υδάτινα Σώματα", που επιμελήθηκαν ο Κωστής Πανηγύρης και ο Ανδρέας Νικολοβγένης. Φωτογραφία: Matteo de Mayda, Courtesy of La Biennale di Venezia.

Στην κατοικία "ο Λόφος" ο σχεδιασμός συνδυάζει φυσικά υλικά, που χρησιμοποιούνται συχνά στην τοπική λαϊκή παράδοση, όπως το ξύλο και η πέτρα. Ταυτόχρονα, η ατμόσφαιρα είναι σύγχρονη, συνδυάζοντας την έμφυτη σκανδιναβική ευαισθησία και τον οργανικό μινιμαλισμό των block722 με επιρροές από την ιαπωνική αρχιτεκτονική.
Σ’ αυτό το πλαίσιο επιλέχθηκαν ανοιγόμενα ξύλινα πετάσματα στον εξωτερικό χώρο, τα οποία δίνουν στους χρήστες τη δυνατότητα απόλυτης προστασίας από τον ήλιο και τον άνεμο.
Φωτογραφία: Ana Santl

Το καταπράσινο, άγριο κρητικό τοπίο καθορίζει το έργο "ο Λόφος". Η κατοικία εντάσσεται αβίαστα στο άγριο γεωφυσικό υπόβαθρο και διαθέτει γενναιόδωρους εξωτερικούς χώρους. Εκεί, το υδάτινο στοιχείο κυριαρχεί. Διαπερνάει τους δύο χαμηλούς όγκους μέσα από έναν ημίκλειστο χώρο και αναπτύσσεται σε πολλαπλά επίπεδα, δίνοντας την αίσθηση ότι οι σταθερές επιφάνειες πλέουν στην επιφάνειά του.
Φωτογραφίες: Ana Santl